Kenmerken
- Waarom windturbines op deze locatie?
De REKS Hart van Brabant heeft een ambitie om voor 2030 1 TWh duurzaam op te wekken. Op basis van onze gebiedsstudies zien wij ruimte in de gemeente Hilvarenbeek nabij de Huisvennen om een deel hiervan te realiseren.
- Hoeveel duurzame energie gaan de windturbines opwekken?
De windturbines die we op het oog hebben, hebben een capaciteit van ca. 6 MW met een verwachte elektriciteitsproductie van ca. 60.000 MWh. Dit is genoeg stroom voor 15.500 Huishoudens. Dat is bijna 5 keer Hilvarenbeek!
- Wanneer komen de windturbines er?
We hopen in 2024 een vergunning aan te vragen. We hopen dan Windpark Huisvennen voor 2030 gebouwd te hebben.
- Waarom plaatsen we de windturbines niet op zee?
Windenergie opwekken gebeurt in Nederland voor het grootste deel op zee. Hiervoor zijn ambitieuze doelen opgenomen in het Klimaatakkoord. Dat is niet genoeg om ons doel te halen. Daarom is in het Klimaatakkoord afgesproken, dat we ook op land grootschalig zonne- en windenergie gaan opwekken.
- Waarom komen er geen zonnevelden?
De energietransitie vraagt om een mix van zonne- en windenergie. Gezien de ruimte beperkt is in Nederland, en de grond rondom de Huisvennen vooral gebruikt wordt voor agrarische doeleinden, is er hier gekozen voor de opwek van windenergie die minder ruimte in beslag neemt.
- Hoe hoog worden de windturbines?
Dat hebben we nog niet bepaald. De windturbines die op dit moment gangbaar zijn in deze fase van ontwikkeling hebben een tiphoogte van rond de 250 meter. Een dergelijke turbine hebben wij meegenomen in de eerste onderzoeken om een indicatie te geven van de effecten.
- Hoe zit het met de veiligheid van de windturbines? Wat is een veilige afstand tussen windturbines en een woning?
Windmolens moeten aan strenge wettelijke veiligheidseisen voldoen. Hierop wordt getoetst bij de aanvraag en verlening van de vergunningen. Wij houden rekening met de wettelijke en onderzochte veiligheidseisen. Gebruikelijk is dat we de windmolens plaatsen op gepaste afstand van woningen of andere functies waar mensen verblijven of die gevoelig zijn.
Nederland heeft geen afstandsnorm (een minimale afstand tussen een windturbine en een woning) om hinder te voorkomen. Voor de maximale geluidsbelasting en slagschaduw op gevoelige objecten, zoals woningen, worden landelijk nieuwe normen bepaald.
- Hebben de windturbines ook lampjes die ‘s nachts branden?
De windturbines hebben lampjes die ’s nachts kunnen branden om vliegverkeer te waarschuwen voor de windturbines. We zorgen er met zogenaamde transpondertechnologie voor dat deze lampjes alleen aan gaan als er vliegverkeer in de buurt is wanneer het donker is.
- Hoe zit het met de nazorg rondom de windturbines?
Windturbines gaan ongeveer 20 tot 25 jaar mee. Fundering, mast en bedrading van windturbines zijn voor ongeveer 85 tot 90 procent recyclebaar. Het recyclen van de rotorbladen van de windturbines is nog lastig. In Europees verband wordt er op dit moment uitgebreid onderzoek gedaan hoe ook de bladen hergebruikt kunnen worden. De kosten van het opruimen van de turbines inclusief de restmaterialen komen voor rekening van de exploitant.
- Waarom staan windmolens soms stil?
Windmolens draaien niet altijd. In vier gevallen komt het voor dat een of meerdere molens stil staan:
1. bij een storing
2. bij vereist onderhoud
3. bij te weinig (of teveel) wind
4. bij slagschaduw.Bij een storing of bij onderhoud moet worden gezorgd dat de molens zo snel mogelijk weer kunnen draaien. Bij werkzaamheden aan de turbine worden de wieken stil gezet.
Over de windkracht hebben we helaas minder te zeggen: bij minder wind dan 2,5 m/sec. (windkracht 2) gaan de molens uit. De rotor van de molen staat op dat moment in een vrije stand en kan nog wel draaien. In ongeveer 20% van de tijd is dit het geval. Als het juist heel hard waait, meer dan 25 m/sec (windkracht 10), worden de turbines vanwege veiligheidsredenen stilgezet.
In het geval dat slagschaduw valt op de ramen van nabije woningen worden de molens automatisch stilgezet zodra ze de afgesproken norm voor slagschaduw overschrijden.
- Hoe lang gaan de windmolens mee?
Windmolens hebben een gemiddelde levensduur van zo’n 20 jaar. Wellicht zijn er over 20 jaar andere vormen van duurzame energie beschikbaar. In dat geval kunnen de windmolens weggehaald worden zonder schade aan het landschap achter te laten.
Geluid
- Hoeveel geluid maken de windturbines?
Het geluid dat windturbines maken, komt vooral door het bewegen van de wieken. Hoeveel geluid je hoort als je bij een windturbine staat, hangt van een aantal zaken af. Nieuwere windturbines maken minder geluid dan oudere modellen. En als het harder waait, maken de wieken meer geluid. Het maakt daarnaast uit hoe dicht bij of ver af je staat. Ook het andere omgevingsgeluid heeft invloed op wat je hoort en ook de kenmerken van de omgeving. Een harde ondergrond in de omgeving van de turbine levert een hoger geluidniveau op dan een bijvoorbeeld een weiland. ’s Nachts als er minder omgevingsgeluid is, zul je een windturbine beter horen dan overdag. Voor geluid geldt dat je het niet zomaar bij elkaar kunt optellen. Bijvoorbeeld: van twee stofzuigers die elk 60 dB geluid produceren, is het totale geluidsniveau 63 dB, en niet de som 120 dB van de beide afzonderlijke niveaus. Voor de maximale geluidsbelasting en slagschaduw op gevoelige objecten, zoals woningen, worden landelijk nieuwe normen bepaald. Deze zijn naar verwachting eind 2023 gereed.
- Zijn er normen voor geluid van windturbines?
In Nederland gelden op dit moment geen normen voor windturbines. Het Rijk is bezig met het opstellen van nieuwe normen voor windturbines voor geluid, slagschaduw en externe veiligheid. Tot het Rijk de normen heeft vastgesteld, kunnen gemeenten zelf normen stellen. Deze moeten voorzien zijn van een actuele, deugdelijke, op zichzelf staande en relevante motivering voor de lokale situatie. De normen zijn naar verwachting eind 2023 gereed.
- Neemt het geluid toe naarmate de windturbines groter zijn?
Het geluid van een hogere windturbine hoeft niet sterker te zijn dan het geluid van een lagere windturbine. Zeker de laatste jaren neemt de geluidsterkte niet meer toe met de hoogte van een windturbine, omdat turbinefabrikanten gericht zijn op het ontwerpen van steeds stillere windmolens.
Een hogere windturbine kun je wel van grotere afstand zien. We weten dat het zien van een windturbine zorgt dat je meer hinder ervaart. Daardoor kan het zijn dat je meer hinder hebt van een hogere windturbine. Bovendien kunnen hogere windturbines wind vangen, terwijl het op de grond windstil is. Als dat gebeurt is er geen achtergrondgeluid, waardoor er overlast kan zijn. De geluidbelasting wordt daarom berekend met gegevens over de wind op de ashoogte van windturbines. - Maken windturbines ’s nachts meer geluid?
Als er overdag redelijk of veel wind is, maar 's avonds de wind gaat liggen, gebeurt dat alleen nabij de grond. Hogerop blijft de wind doorwaaien. Het verschil in windsnelheid tussen de onder- en bovenkant van de wiektips (bij die tips ontstaat het meeste geluid) zorgt ervoor dat de lucht niet meer optimaal langs het wiekoppervlak stroomt en daarbij wordt meer geluid geproduceerd.
- Hoe zit het met laagfrequent geluid (LFG) en windturbines?
Ondanks dat regelmatig anders wordt beweerd, hebben infrasoon geluid en Laag Frequent Geluid (LFG) geen andere effecten op mensen dan 'gewoon' geluid. LFG is in de omgeving hoorbaar en veroorzaakt een deel van de hinder. Dit geldt echter niet voor het (meest laagfrequente) infrasone geluid. Infrasoon geluid is voor mensen bijna nooit waarneembaar.
LFG draagt wel verder en wordt minder goed tegengehouden door muren en ramen, vergelijkbaar met de bassen van muziek die je binnen of ver weg nog kunt horen. Infrageluid kan dus heel ver komen (zelfs de wereld rondgaan) en dat is met gevoelige instrumenten goed te meten. Voor mensen is dat bijna nooit waarneembaar. Infrageluid en LFG is geen specifiek kenmerk van windturbinegeluid, maar zit in het geluidspectrum van allerlei geluidbronnen. Van gezondheidsklachten is de link met LFG niet met wetenschappelijk onderzoek bewezen: er zijn geen aanwijzingen dat LFG van windturbines andere effecten hebben op omwonenden dan gewoon geluid. Wij volgen het advies van RIVM en de daaruit volgende wetgeving.
Gezondheid
- Welke effecten hebben windturbines op de gezondheid?
In 2020 heeft het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu onderzoek gedaan naar wat bekend is over de gezondheidseffecten van windturbines. Uit dat onderzoek blijkt dat er een duidelijke relatie is tussen geluid van windturbines en hinder: hoe sterker het geluid (in dB decibel) van windturbines, des te groter de hinder ervan. Bij een deel van de omwonenden kan er dus hinder optreden, ook al voldoet het windpark aan de geluidsnormen.
Voor andere gezondheidseffecten zijn de resultaten van wetenschappelijk onderzoek niet eenduidig: deze effecten hangen niet duidelijk samen met het geluidniveau, maar soms wel met de ervaren hinder. Zo hebben omwonenden minder hinder van het geluid van de windturbines als ze betrokken werden bij de plaatsing ervan. Ook geluidgevoeligheid, de houding ten opzichte van windturbines, visuele aspecten en economisch voordeel zijn factoren die de hinder mede kunnen beïnvloeden.
Participatie
- Hoe worden bewoners, ondernemers en organisaties in de omgeving betrokken?
Als uitgangspunt hanteren wij dat de omgeving niet alleen de lasten, maar ook de lusten van windpark moet ondervinden. We maken alles bespreekbaar en willen samen met de directe omgeving opzoek naar de juiste inpassing van de participatiemogelijkheden. Voorbeelden van participatiemogelijkheden zijn:
- Inspraak op de vormgeving van het windpark
- Inspraak op de besteding van het omgevingsfonds (sponsoren sportclubs en culturele instellingen, ontwikkeling natuur en recreatie, budget verduurzaming etc.)
- Mee investeren in het windpark via lokale coöperatie
Ook komt er een omgevingsfonds en burenregeling die gevuld wordt met de opbrengsten uit het windpark.
- Hoe en waar kan ik bezwaar maken als ik het niet eens ben met de plannen?
Tijdens het maken van de plannen kunt u participeren. Uw mening telt. Nadat de plannen zijn afgerond wordt de formele besluitvorming gestart. Formeel bezwaar aantekenen tegen de plannen kan in de vergunningfase. De ontwerp-omgevingsvergunning en het projectMER, waarin de uitkomsten van de milieuonderzoeken zijn opgenomen liggen dan ter inzage. Daar kunt u een zienswijze op indienen, die de gemeenteraad meeweegt in haar besluitvorming. Als de gemeenteraad vervolgens de vergunningen verleent, staat nog de beroepsfase bij de Raad van State open.